ธนพนธ์ รงรอง

ให้ ‘อิสระ’ หรือ ‘ตามใจ’ ว่าด้วยขอบเขตและวินัยของครอบครัวในการเลี้ยงลูก

ความเข้าใจลูกและการเลี้ยงดูลูกด้วยการสื่อสารในเชิงบวก และให้อิสระกับพวกเขาในการทำสิ่งต่างๆ นั้น เป็นเรื่องที่จะทำให้ลูกเกิดพัฒนาการในทางที่ดีและผูกพันธ์กับครอบครัว

แต่อีกสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยในการอยู่ร่วมกันในครอบครัว คือ ขอบเขตและวินัยในการอยู่ร่วมกัน เพราะบางครั้งพฤติกรรมของเด็กๆ ก็ควรมีขอบเขตและวินัย มิเช่นนั้น การให้อิสระลูกมากเกินไปจนไม่มีขอบเขต อาจนำไปสู่สิ่งที่เรียกว่า 'การตามใจ'

วินัยเป็นสิ่งจำเป็นในทุกครัวเรือน เป้าหมายของวินัยสำหรับลูกคือการช่วยให้ลูกเลือกใช้พฤติกรรมที่ยอมรับได้และเรียนรู้มากขึ้นที่จะควบคุมตนเอง ในบางครั้งลูกอาจทดสอบขีดจำกัดของพ่อแม่ด้วยการโวยวายยกใหญ่ อย่างไรก็ตาม ขอบเขตที่เหมาะสมก็ยังควรจะต้องมีเพื่อให้ลูกของคุณเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีความผิดชอบ โดยเฉพาะเมื่อต้องอยู่ร่วมกันกับผู้คน

การกำหนดกฎในบ้านหรือในครอบครัวจะช่วยให้ลูกเข้าใจความคาดหวังของพ่อแม่และมีพัฒนาการการควบคุมตนเอง เช่น ห้ามดูทีวีก่อนทำการบ้านเสร็จ ห้ามพูดล้อเลียนกันจนทำร้ายจิตใจคนอื่น หรือห้ามตีพ่อแม่ เป็นต้น

กล่าวอีกอย่างได้ว่า เป็นการกำหนดขอบเขตให้เกิดความรับผิดชอบและวิถีทางในเชิงวัฒนธรรมที่สังคมมีร่วมกัน เริ่มจากหน่วยย่อที่สุดคือในครอบครัว อย่างไรก็ตาม พ่อแม่ก็ควรจัดให้ลูกมีพื้นที่ที่มีอิสระด้วยในขณะเดียวกัน

พ่อแม่อาจจะต้องกำหนดขอบเขตให้เป็นระบบเหมือนการเล่นเกม เช่น ถ้าทำผิด... ลูกจะไม่ได้... เป็นต้น และพ่อแม่ควรระวังที่จะคล้อยตามไปกับการแหกกฎของลูกด้วย หรือถ้าจำเป็นแหกกฎบ้าง มันก็ควรเป็นเหตุที่สมควรที่พ่อแม่กับลูกจะสื่อสารกันเองว่าทำไมถึงแหกกฎนี้ได้ ดังนั้น พ่อแม่ควรสม่ำเสมอในการสื่อสารและสั่งสอนสิ่งเหล่าให้ลูกจดจำได้เองโดยปริยาย

ฉะนั้นแล้ว พ่อแม่ควรให้อิสระ รวมถึงความรักและความเข้าใจกับลูก เพื่อให้ลูกได้เติบโตก้าวหน้า แต่ก็ควรกำหนดขอบเขตเพื่อไม่ให้อิสระนั้นกลายเป็นการตามใจ และเพื่อสร้างความรับผิดชอบและวัฒนธรรมของการอยู่ร่วมกันให้ลูกได้รับรู้และเติบโต...

สำหรับพ่อแม่และคนที่กำลังเตรียมตัวเป็นพ่อแม่ท่านใดที่ต้องการยกระดับทักษะและความสามารถในการเลี้ยงลูกให้ดียิ่งๆ ขึ้นไปอีก ทาง SHiFT ขอนำเสนอคอร์สเรียนออนไลน์ ‘เทคนิคเล่นกับลูก เสริมสร้างพัฒนาการเด็ก How to PLAY with Kids’ สอนโดยนพปฎล เทือกสุบรรณ และวรุตม์ เหลืองวัฒนากิจ สองผู้ร่วมก่อตั้ง KIDative Design Lab for Kids และเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็กระดับแนวหน้าของไทย
Created with